Stiff-Person Syndrome (SPS) คืออะไร
ในมุมที่คนคีโตควรรู้
จากที่ได้ชมการแถลงข่าวของคุณ Celine Dion ผมก็สงสัยว่าไอ้โรคนี้มันคืออะไร เลยลองหาอ่านเท่าที่จะทำความเ้ข้าใจได้ ย่อยออกมาเป็นภาษาบ้านๆเรานะครับ
ผมขอเรียกมันเป็นภาษาไทยว่า โรคตัวแข็ง จะได้ไหมหนอ
Stiff-Person Syndrome หรือ SPS คืออะไร
โรคนี้เป็นโรคทางประสาทที่หาได้ยาก SPS นี้มักมีอาการทางระบบประสาทการเคลื่อนไหว ในลักษณะของการแข็งเกร็งของร่างกาย และจะมีอาการคล้ายๆกับโรคพุ่มพวง(SLE) โดยที่ SLE นั้นมีอาการตั้งแต่หัวจรดปลายเท้า แต่ว่าในส่วนของ SPS จะออกมาในทางระบบประสาท การควบคุมร่างกาย การเคลื่อนไหว การควบคุมกล้ามเนื้อ ไปจนถึงระบบการเปล่งเสียง หรือในกรณีคุณ Celine คือ การร้องเพลงนั่นเองครับ
นอกจากนี้ยังมีปฎิกริยาความไวตอบสนองของร่างกายที่เปลี่ยนไป เช่นว่า มีความไวต่อเสียงมากถ้าได้ยินเสียงแตรรถดังๆ อาจตอบสนองด้วยการชักกระตุก จนล้มลงได้ และการกระตุกนี้อาจอยู่เป็นนาที แล้วกลับมากระตุกอีกในไม่กี่ชั่วโมง
ที่สำคัญคือ SPS นั้นมีผลเป็น2เท่าในผู้หญิง เมื่อเทียบกับผู้ชายครับ
อะไรคือสาเหตุของ SPS?
นักวิทยาศาสตร์ยังไม่แน่ใจว่าอะไรเป็นสาเหตุของ SPS แต่การวิจัยระบุว่าเป็นผลจากการตอบสนองของภูมิต้านทานผิดปกติในสมองและไขสันหลัง และ เจ้า SPS นี้มีความเชื่อมโยงกับ เบาหวานชนิดที่ 1 ต่อมไทรอยด์อักเสบ โรคด่างขาว และโรคโลหิตจาง สมองอักเสบไม่รู้สึกตัว ไขสันหลังอักเสบ หรือ เส้นประสาทอักเสบเส้นเดียวหรือหลายเส้น สมองเสื่อมอย่างรวดเร็ว รวมไปถึง กล้ามเนื้ออ่อนแรง
คนที่เป็น SPS นี้จะมีระดับแอนติบอดี GAD (glutamic acid decarboxylase (GAD) antibodies) สูงกว่าคนปกติมากๆๆๆๆๆๆ ซึ่งการที่ GAD สูงนั้นสามารถพบได้ในผู้ป่วยเบาหวาน เพียงแต่ว่า คนที่เป็น SPS นั้นจะมี ค่านี้สูงกว่าในระดับที่ผู้ป่วยเบาหวานเป็น สูงขึ้นไปอีกร่วมๆ 10เท่าจากผู้ป่วยเบาหวาน เรียกว่า สูงชิบหายนั่นเองครับ แต่ตรรกะไม่ได้บอกว่า คนเป็นเบาหวานจะเป็นโรค SPS นะครับ ขอให้แยกออกจากกัน
ซึ่งไอ้เจ้า GAD นี่แหละครับ มันจะไปมีผลกับการทำงานของเอนไซม์ที่เรียกว่า กาบ้า หรือ gamma-aminobutyric acid GABA แต่ก็ก็ยังไม่ชัดเจนว่าระดับของ GABA ในสมองของผู้ป่วย SPS จะลดลงหรือไม่ เพราะเท่าที่หาวิจัยเสริมเจอเค้ายังบอกแค่ว่า การเป็นโรค SPS นั้นไปรบกวนการสังเคราะห์ GABA
เสริมอีกนิดนึงครับ สำหรับคนที่สงสัยว่า กาบ้าคืออะไร
กาบ้า หรือ Gamma aminobutyric acid (GABA) เป็นสารกลุ่มโปรตีนที่มีบทบาทสำคัญในการเป็นสารสื่อประสาท ทำหน้าที่รักษาสมดุลในสมอง ช่วยให้สมองเกิดการผ่อนคลาย ถ้าหากสมองมีระดับ กาบ้า ต่ำเกินไป ก็อาจนำไปสู่ความวิตกกังวล ซึมเศร้า นอนไม่หลับ และความผิดปกติทางอารมณ์ได้
สำหรับชาวคีโต
Stiff person syndrome ไม่ถือว่าเป็นโรคแปลกใหม่ แต่เป็นโรคที่เกิดขึ้นได้ยาก รักษาหายยาก ส่วนใหญ่จะต้องทำการรักษาตลอดชีวิต และไม่มีทางรู้ล่วงหน้าว่าจะป่วยโรคนี้เมื่อไหร่ สิ่งที่ควรทำคือ ลดการอักเสบในร่างกายลง
ซึ่งในจุดนี้ คนกินคีโตก็มีความระมัดระวังในเรื่องของการไม่ทำให้ร่างกายอักเสบ ไม่ว่าจะจากน้ำตาล, โอเมก้า6 และอื่นๆ รวมถึงเรายังมีการดูแลสุขภาพคู๋ขนานอีกด้วยเช่น การตากแดด, การนอนให้เพียงพอ, แม้ว่าจะไม่สามารถบอกได้ว่า เป็นการป้องกันการเกิดโรค SPS เพราะทุกวันนี้ยังไม่ทราบสาเหตุที่แท้จริง แต่เราสามารถดูอาการ และ สิ่งที่เกิดขึ้นประกอบกันได้ ว่ามันมีส่วนกับอาการบางอย่างที่ผู้ป่วยเบาหวานเป็น แล้วทำให้สุขภาพดีที่สุดเท่าที่เราจะทำได้
บอกอีกทีเฮียไม่ใช่หมอ แต่เมื่อคืนดูข่าวคุณ Celine แล้วสนใจว่าคืออะไรเลยค้นๆหาอ่านดู จะอ่านแล้วปล่อยผ่านก็กระไรอยู่ เอามาแชร์ต่อแล้วกัน
อาการของคุณ Celine ที่มีมาอย่างต่อเนื่อง เมื่อเดือน ต.ค. ปีที่แล้ว เธอจำเป็นต้องประกาศเลื่อนการแสดงในลาสเวกัสของสหรัฐ โดยแถลงการณ์ระบุว่า “ดิออนมีอาการกล้ามเนื้อกระตุกอย่างรุนแรงและต่อเนื่อง ซึ่งทำให้เธอไม่สามารถแสดงคอนเสิร์ตได้ ทีมแพทย์ของเธอยังคงประเมินและรักษาเธอต่อไป”
เมื่อ ม.ค. ที่ผ่านมา คุณ Celine ยกเลิกการแสดงในอเมริกาเหนือที่ค้างมาตั้งแต่ช่วงก่อนการแพร่ระบาดของโควิดเนื่องจากเธอต้องใช้เวลาพักฟื้นจากการรักษาอาการกล้ามเนื้อกระตุกนานกว่าที่คาดไว้ โดยดิออนกล่าวว่า “ฉันหวังจริง ๆ ว่าตัวเองจะไปได้ดีในตอนนี้ แต่คิดว่าฉันแค่ต้องอดทนให้มากขึ้น และทำแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด”
